Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 sẽ ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin - truyền thông trong các công đoạn của quá trình thực hiện điều tra so với Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, dưới đây là một số nội dung chính:

(1) Khâu chuẩn bị điều tra

- Ứng dụng nền tảng mạng Internet trong xây dựng cơ sở dữ liệu bảng kê hộ dân cư (xây dựng mới và cập nhật trước thời điểm điều tra). Trong đó, điều tra viên sử dụng thiết bị di động để cập nhật bảng kê hộ trước thời điểm điểm điều tra 1 tuần. Cơ sở dữ liệu bảng kê nơi cư trú của các đối tượng đặc thù (ký túc xã, nhà chùa, nhà thờ, ...).

- Ứng dụng nền tảng mạng Internet trong xây dựng cơ sở dữ liệu hình ảnh về sơ đồ nền xã, phường (phân chia danh giới các địa bàn điều tra trong mỗi xã, phường). Trong đó, Ban Chỉ đạo cấp huyện nghiệm thu sơ đồ nền, chụp ảnh bằng thiết bị di động thông minh và ứng dụng công nghệ quét ảnh (scan) trong thiết bị thông minh để truyền gửi dữ liệu ảnh về cơ sở dữ liệu ảnh của cả nước.

- Mạng lưới điều tra bao gồm thông tin liên kết giữa các địa bàn điều tra, danh sách các thôn trong mỗi địa bàn điều tra và phân công điều tra viên thực hiện thu thập thông tin trong mỗi địa bàn điều tra. Mạng lưới điều tra viên được quản lý từ cấp huyện và cập nhật thường xuyên trong quá trình điều tra dựa trên tình hình thực tế tại địa phương. Mạng lưới điều tra được quản lý (xây dựng và cập nhật) bởi Ban Chỉ đạo cấp huyện và được quản lý (giám sát quá trình xây dựng và cập nhật) bởi Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và Ban Chỉ đạo Trung ương. Tất cả quy trình xây dựng, cập nhật và quản lý mạng lưới điều tra được thự hiện trên nền tảng mạng internet đảm bảo kịp thời và minh bạch trong giám sát.

(2) Khâu thu thập thông tin tại địa bàn điều tra

Sử dụng 02 phương pháp điều tra với 03 hình thức thu thập thông tin:

- Phương pháp điều tra: Điều tra trực tiếp (điều tra viên hỏi đối tượng điều tra và ghi chép thông tin) và Điều tra gián tiếp (đối tượng điều tra tự kê khai các thông tin về dân số và nhà ở).

- Hình thức thu thập thông tin: Sử dụng phiếu giấy in sẵn (phiếu giấy hay còn gọi là PAPI) để ghi chép thông tin; sử dụng phiếu điện tử trên thiết bị di động (phiếu điện tử hay còn gọi là CAPI) để ghi chép thông tin và sử dụng phiếu trực tuyến (Webform) để tự kê khai thông tin.

(3) Khâu giám sát và quản lý điều tra

Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 gồm 03 cấp giám sát: Giám sát viên cấp huyện, giám sát viên cấp tỉnh và giám sát viên cấp Trung ương. Tại mỗi cấp giám sát, giám sát viên được giao tài khoản truy cập trang web của Tổng điều tra để thực hiện công việc kiểm tra, giám sát, duyệt số liệu và báo cáo tiến độ điều tra: được phân quyền truy cập vào dữ liệu điều tra phiếu CAPI (kiểm tra, duyệt số liệu); được phân quyền để truy cập vào phần mềm quản lý thực hiện báo cáo tiến độ hàng ngày trong quá trình điều tra thực địa; được phân quyền quản lý các loại bảng kê và danh sách đơn vị điều tra; được phân quyền (đối với một số rất ít thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương và giám sát viên Trung ương) để kiểm tra thông tin phiếu Webform.

(4) Khâu xử lý số liệu

Xử lý số liệu điều tra bao gồm các công việc liên quan đến hoàn thiện dữ liệu điều tra CAPI (được thực hiện trong quá trình điều tra thực địa), nhập tin các phiếu giấy (được thực hiện sau khi hoàn thiện điều tra thực địa)  hòa dữ liệu CAPI, phiếu giấy, phiếu Webform và dữ liệu từ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao.

Cở sở dữ liệu điều tra sau khi được hoàn thiện sẽ được chuyển đổi thành dạng số liệu bảng Excel, SPSS, Stata để phục vụ công tác tổng hợp kết quả và phân tích. Sử dụng phần mềm phân tích thống kê gồm SPSS và Stata trong công tác xử lý, tổng hợp và phân tích kết quả Tổng điều tra; sử dụng phần mềm inforgraphic trong biên soạn kết quả.

Phạm Ngọc Khuê - Phó trưởng phòng Thống kê Dân số - Văn xã (Trích nguồn từ: Tổng cục Thống kê)