Ngày 04/4/1956 Ủy ban Hành chính tỉnh Lào Cai công bố quyết định thành lập bộ phận Thống kê Kế hoạch trực tiếp chịu sự quản lý của Ủy ban Hành chính tỉnh, tiền thân của ngành Thống kê Lào Cai ngày nay.

Giai đoạn 1956 - 1965

Tác nghiệp làm quen với con số dưới sự chỉ đạo của Chánh Văn phòng Uỷ  ban Hành chính tỉnh, sau đó là dưới sự điều hành của Trưởng Ban Thống kê - Kế hoạch tỉnh. Do địa hình hiểm trở và phân tán nên việc xây dựng mạng lưới và hoạt động tác nghiệp vô cùng khó khăn, trước hết là đối với thống kê nông nghiệp. Đã thế đa số cán bộ cơ sở chưa đọc thông viết thạo, dân trí thấp cũng là trở ngại lớn cho công tác thống kê. Tuy nhiên do nhu cầu của việc xây dựng Kế hoạch 3 năm 1958 - 1960 và Kế hoạch 5 năm 1961 – 1965, cũng như nhiều kế hoạch khác tiếp sau đó, cùng với việc sử dụng con số thống kê làm công cụ quản lý ngày càng có hiệu quả đối với công tác quản lý kinh tế - xã hội nên ý thức và quan niệm về công tác thống kê trong các cơ quan các cấp, các ngành của tỉnh đã có sự thay đổi và chuyển biến tích cực. Các cấp các ngành đã chủ động xây dựng tổ chức thống kê như là  một nhu cầu không thể thiếu. Sự chuyển biến tích cực đó đã đã trở thành tác nhân quan trọng trong việc khẩn trương xây dựng cơ quan thống kê của tỉnh và hình thành mạng lưới tổ chức thống kê rộng khắp ở các cấp các ngành. Với vị thế ngày càng được phát huy, Ngành thống kê Lào Cai ngày càng được sự quan tâm lãnh đạo của cấp uỷ và chính quyền các cấp.

Những tháng năm còn chập chững hành nghề và định hướng đi, bản thân Ngành thống kê Lào Cai cũng đã nỗ lực tự thân vận động, vừa học, vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Không lùi bước trước mọi thử thách, dũng cảm vượt qua mọi khó khăn gian khổ, kiên trì đi lên từ thực tế sống động, thu gom từng con số để góp gió thành bão. Chính sự nỗ lực của mọi thành viên kết hợp với ý chí và sức mạnh của tập thể, nên trong những năm tháng cam go nhất đã vững tin vượt qua, để từ đó tạo dựng nên những cơ sở ban đầu cho Ngành thống kê tỉnh Lào Cai đủ sức gánh vác nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.

Giai đoạn 1966 - 1975

Nhiệm vụ công tác chuyên môn của Ngành thống kê giai đoạn 1966 – 1975 là thời kỳ vừa phục vụ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc nói chung và Lào Cai nói riêng vừa phục vụ cho sự nghiệp đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam Việt Nam. Nhiệm vụ cụ thể của ngành Thống kê là hàng năm phải thu thập phản ánh đầy đủ về điều kiện tự nhiên, xã hội (diện tích đất đai, thời tiết khí hậu, dân số lao động), kết quả của quá trình sản xuất thu nhập phân phối của tất cả các ngành kinh tế quốc dân trên lãnh thổ tỉnh Lào Cai cho Trung ương và cho sự lãnh đạo của địa phương. Tổ chức triển khai chế độ ghi chép ban đầu cho tất cả các cơ sở sản xuất kinh doanh- đơn vị sự nghiệp của tất cả các ngành kinh tế quốc dân; tổ chức triển khai thực hiện chế độ báo cáo 233 của Thủ tướng Chính phủ ban hành đến tất cả các đơn vị sản xuất kinh doanh và đơn vị sự nghiệp và chế độ báo cáo 168 của Thủ tướng Chính phủ cho cấp tỉnh (Chi cục thống kê) cũng như các ngành; tổ chức triển khai tất cả các cuộc điều tra chọn mẫu, toàn diện theo định kỳ và đột xuất trên phạm vi toàn tỉnh.

Trên cơ sở các kết quả sản xuất kinh doanh của các cấp, các ngành và các cơ sở thông qua các chế độ báo cáo và điều tra đã áp dụng và triển khai nói trên, Ngành Thống kê đã tổng hợp lập báo cáo phản ánh đầy đủ tình hình phát triển kinh tế xã hội hàng năm của địa phương cho trung ương và phục vụ đắc lực cho sự lãnh đạo, chỉ đạo của đia phương đã có chuyển biến và đáng tin cậy.

Có thể nói, đến thời kỳ này Cơ quan Thống kê Lào Cai đã trưởng thành hơn trước nhiều, công việc chuyên môn thực hiện được xã hội công nhận như một ngành khoa học và được Đảng và Nhà nước coi như tai mắt để nhìn nhận và đánh giá sự phát triển của xã hội.

Giai đoạn 1976 - 1991

Ngày 27/12/1975, tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội nước Việt Nam-Dân chủ- Cộng hoà khoá V, quyết định bỏ cấp khu trong hệ thống các đơn vị hành chính của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Hợp nhất 3 tỉnh  Lào Cai, Yên Bái, Nghĩa Lộ (trừ 2 huyện Bắc Yên, Phù Yên của tỉnh Nghĩa Lộ nhập về tỉnh Sơn La), thành một tỉnh mới là tỉnh Hoàng Liên Sơn.

Tháng 4/1976, Chi cục Thống kê tỉnh Hoàng Liên Sơn được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 Chi cục Thống kê Lao Cai, Nghĩa Lộ, Yên Bái.

Ngày 8/3/1984, Tổng cục Thống kê có quyết định số 80/TCTK-QĐ về việc kiện toàn tổ chức hệ thống Thống kê Nhà nước tại địa phương, Chi cục Thống kê được đổi tên thành Cục Thống kê.

Tháng 12/1987, Ban Bí thư Trung ương ra thông báo số 46/TB-TW về việc sáp nhập một số bộ ngành và giảm đầu mối tổ chức ở các địa phương. Kế tiếp đó, Tổng cục Thống kê làm thủ tục chuyển giao tổ chức Thống kê các địa phương về Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực tiếp quản lý. Lúc này Tổng cục Thống kê chỉ còn làm nhiệm vụ giao kế hoạch công tác, quản lý và hướng dẫn nghiệp vụ chuyên môn cho các Cục Thống kê địa phương.

Thực hiện thông báo số 46/TB-TW, đầu năm 1989 Tỉnh uỷ và Uỷ ban nhân dân tỉnh Hoàng Liên Sơn có quyết định sáp nhập Cục Thống kê vào Uỷ ban kế hoạch nhà nước tỉnh.

Giai đoạn 1991 đến nay

Sau 15 năm hợp nhất 3 tỉnh (Lào Cai, Yên Bái, Nghĩa Lộ), do yêu cầu của sự phát triển đi lên, tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa VIII (ngày 12 tháng 8 năm 1991), Quốc hội nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã ra Nghị quyết chia tỉnh Hoàng Liên Sơn thành 2 tỉnh, tỉnh Yên Bái và tỉnh Lào Cai.

Ngày 30 tháng 8 năm 1991, Tỉnh uỷ Hoàng Liên Sơn đã ra Nghị quyết số 12-NQ/TU về việc lãnh đạo và chỉ đạo thực hiện Nghị quyết của Quốc hội chia tỉnh Hoàng Liên Sơn thành 2 tỉnh. Ngày 13 tháng 9 năm 1991, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Hoàng Liên Sơn đã ra Nghị quyết về việc đề bạt và phân công cán bộ lãnh đạo của 26 sở, ban, ngành thuộc khối nhà nước và 12 ban, ngành, đoàn thể thuộc Tỉnh uỷ của hai tỉnh. Từ ngày 01 tháng 10 năm 1991 hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái đã chính thức đi vào hoạt động.

Tháng 10 năm 1991, Cục Thống kê tỉnh Lào Cai tái lập chính thức đi vào hoạt động. Khi mới tách ra từ Cục Thống kê Hoàng Liên Sơn, Cục Thống kê Lào Cai trực thuộc UBND tỉnh Lào Cai. Thống kê các huyện, thị xã lúc đó (09 đơn vị) do UBND cùng cấp quản lý và chủ yếu biên chế thuộc Phòng Kế hoạch - Thống kê hoặc phòng Tài chính- Kế hoạch.

Ngày 23/3/1994, Chính phủ ban hành Nghị định 23/CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Tổng cục Thống kê. Theo đó, Tổng cục Thống kê được tổ chức và quản lý theo ngành dọc từ Trung ương đến cấp huyện; các Cục Thống kê là cơ quan trực thuộc Tổng cục Thống kê đặt ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Cục Thống kê quản lý trực tiếp các phòng Thống kê ở huyện, thị xã.

Ngày 18 tháng 4 năm 1994 Tổng cục Thống kê có Quyết định số 39/QĐ-TCCB qui định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Cục Thống kê tỉnh thành phố trực thuộc trung ương, đồng thời Tổng cục Thống kê ra quyết định Cục Thống kê Lào Cai được tổ chức theo mô hình gồm 5 phòng.

Ngày 23/4/1998 Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê ra Quyết định số 235/1998/QĐ-TCTK về cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Hướng dẫn số 321/TKTC ngày 15/5/1998 của Tổng cục trưởng Tổng Cục Thống kê :" Về cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê  tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”. Theo đó, Cục Thống kê tỉnh Lào Cai  có mô hình 5 phòng và 1 bộ phận.

Ngày 03/9/2003 Chính phủ ban hành Nghị định số 101/2003/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Thống kê. Hệ thống tổ chức của Tổng cục Thống kê được tổ chức theo ngành dọc gồm:

Ở trung ương có cơ quan Tổng cục Thống kê;

Ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có Cục Thống kê tỉnh, thành phố;

Ở huyện, quận, thị xã có Phòng Thống kê trực thuộc Cục Thống kê tỉnh, thành phố.

Căn cứ Nghị định số 101/2003/NĐ-CP của Chính phủ, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đã ra Quyết định số 73/QĐ-TCTK ngày 20/01/2004 “ Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê tỉnh Lào Cai ”; lúc này tại cơ quan Cục Thống kê Lào Cai thực hiện mô hình 6 phòng.

Căn cứ vào Quyết định số 54/2010/QĐ-TTg ngày 24/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ “Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng Cục Thống kê trực thuộc Bộ Kế hoạch và đầu tư”, các phòng thống kê huyện, thị xã, thành phố được đổi tên thành các Chi cục Thống kê. Theo Quyết định số 44/QĐ-TCTK ngày 14 tháng 01 năm 2011 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê "Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê tỉnh Lào Cai", bộ máy Cơ quan Cục Thống kê Lào Cai gồm 07 phòng.

Ngày 02/4/2014, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê ban hành Quyết định số 229/QĐ-TCTK quy định “Cục Thống kê tỉnh Lào Cai được tổ chức thành hệ thống dọc 2 cấp theo đơn vị hành chính”, trong đó Cơ quan Cục Thống kê vẫn gồm 7 phòng và 9 Chi cục Thống kê tại mỗi huyện, thành phố thuộc tỉnh trực thuộc Cục Thống kê.

Căn cứ vào Quyết định số 10/2020/QĐ-TTg ngày 18/03/2020 của Thủ tướng Chính phủ “Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng Cục Thống kê thuộc Bộ Kế hoạch và đầu tư”;

Ngày 20/5/2020, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê ban hành Quyết định số 1006/QĐ-TCTK quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương “Cục Thống kê tỉnh Lào Cai được tổ chức thành hệ thống dọc 2 cấp theo đơn vị hành chính”, trong đó Cơ quan Cục Thống kê gồm 5 phòng và Chi cục Thống kê huyện, thị xã, thành phố, khu vực thuộc tỉnh trực thuộc Cục Thống kê.

Đến nay, trải qua hơn 66 năm xây dựng và phát triển, từ những ngày đầu khó khăn cho đến hiện nay ngành Thống kê Lào Cai đã từng bước trưởng thành, đạt được nhiều thành tích trong mọi mặt công tác, nhất là công tác thu thập, tổng hợp, biên soạn thông tin thống kê phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước ở các cấp địa phương và trung ương; thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao góp phần không nhỏ trong sự đổi thay, tạo một diện mạo mới, để tỉnh Lào Cai hôm nay xứng đáng là cửa ngõ của vùng Tây Bắc của Tổ quốc.

Các hình thức khen thưởng:

Cục Thống kê tỉnh Lào Cai đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Ba (năm 2011), Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 2017);

Năm 2010 Cục Thống kê tỉnh Lào Cai được tặng Cờ thi đua của Chính phủ, nhiều năm được Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh tặng Cờ thi đua và Bằng khen; nhiều năm Cục Thống kê đạt Tập thể Lao động xuất sắc;

Có 02 cá nhân được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 69 cá nhân được tặng Bằng khen của Bộ Kế hoạch và Đầu tư; 65 cá nhân được tặng Bằng khen của UBND tỉnh; 04 cá nhân đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua cấp Bộ; 98 cá nhân đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở,... đó không chỉ là niềm vinh dự, tự hào mà còn là động lực khích lệ to lớn đối với mỗi cán bộ, công chức, người lao động tiếp tục rèn luyện phấn đấu cho sự nghiệp của Ngành và của đất nước;

Phát huy thành tích đã đạt được, cán bộ công chức, người lao động Ngành Thống kê Lào Cai tiếp tục nỗ lực phấn đấu để hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ được Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh và Tổng cục Thống kê giao, góp phần vào sự nghiệp đổi mới của đất nước nói chung và của tỉnh Lào Cai nói riêng./.